Trong quan niệm dân gian phương Đông nói chung và người Việt nói riêng, mỗi tháng âm lịch đều mang những yếu tố phong thủy và tâm linh riêng. Trong đó, tháng 6 âm lịch là thời điểm thường được khuyên không nên xây nhà, chuyển nhà hay khởi công những việc trọng đại. Vậy lý do là gì? Phải chăng chỉ là mê tín, hay ẩn chứa những nguyên nhân sâu xa về cả phong thủy, thời tiết, lẫn tín ngưỡng dân gian?
Hãy cùng khám phá lý do vì sao tháng 6 âm lịch được xem là thời điểm đại kỵ trong việc động thổ, dọn nhà, để từ đó hiểu hơn về những điều cần kiêng kỵ nhằm tránh vận hạn không đáng có.
1. Tháng 6 âm lịch – Giao thời giữa nắng hạn và khí âm mạnh
Tháng 6 âm lịch thường rơi vào cuối tháng 7 hoặc đầu tháng 8 dương lịch – thời điểm giữa mùa hè nắng gắt, khô hạn, oi bức cực độ. Theo ngũ hành, mùa hè thuộc hành Hỏa, kết thúc vào cuối tháng 6 âm. Khi sang tháng 7 âm (tháng Cô hồn), hành Hỏa dần suy yếu, nhường chỗ cho hành Kim – biểu trưng cho sự lạnh lẽo và khí âm mạnh mẽ hơn.
Chính thời điểm giao mùa này được coi là giai đoạn âm dương giao thoa mạnh mẽ, dễ phát sinh năng lượng bất ổn, làm ảnh hưởng đến những việc trọng đại như xây dựng, chuyển nhà. Người xưa quan niệm, nếu khởi công, động thổ trong thời gian này, gia chủ có thể gặp vận xui, sức khỏe suy giảm, tài chính tiêu hao, thậm chí xáo trộn cả gia đạo.
2. Phạm vào quy luật "Dương suy - Âm thịnh", không tốt cho dương trạch
Trong phong thủy, nhà ở thuộc về “dương trạch” – mang yếu tố dương. Khi dương khí yếu, âm khí mạnh, việc xây dựng hay chuyển đổi nơi ở được cho là đưa dương vào vùng âm, dễ khiến ngôi nhà sau này có khí vận yếu, không “đắc địa”, gia chủ ở không yên, làm ăn trắc trở.
Tháng 6 âm lịch là thời điểm mà âm khí trong đất mạnh dần lên, nếu đào móng, đặt nền nhà hay chuyển nhà mới – tức thay đổi nơi tụ khí – sẽ làm mất ổn định phong thủy, ảnh hưởng không tốt đến sức khỏe, công việc và mối quan hệ của người sống trong đó.
3. Thời tiết bất lợi cho thi công xây dựng và chuyển dọn nhà
Không chỉ nằm ở yếu tố tâm linh, tháng 6 âm lịch còn là thời điểm thời tiết khắc nghiệt: nắng nóng gay gắt lại bắt đầu có những trận bão, có mưa lớn. Những yếu tố thời tiết này cực kỳ ảnh hưởng tới việc xây nhà, chuyển nhà. Nếu nắng nóng thường xuyên gay gắt thì đất khô nứt nẻ, dễ dẫn đến nứt nền, co rút bê tông, ảnh hưởng chất lượng công trình. Với những ngôi nhà xây dựng mới, dễ phát sinh các lỗi kỹ thuật nếu không xử lý chống nóng, chống nứt tốt. Hơn nữa nắng nóng thì mệt mỏi thi công vất vả.
Nếu gặp mưa bão nhiều thì việc động thổ, xây dựng bị cản trở, kéo dài thời gian làm nhà, không có chỗ ở và cẩn thận kéo dài sang cả tháng 7 âm lịch nên càng bị xem là xui rủi không may mắn.
Thời xưa phương tiện chưa hiện đại thì việc xây nhà chuyển nhà mà gặp phải thời tiết khắc nghiệt như tháng 6 âm lịch càng sẽ khó khăn hơn cho gia chủ. Bởi vậy người xưa càng tránh làm những việc này trong tháng 6 âm lịch.
4. Tâm lý kiêng kỵ “hạn giữa năm” – Giữ cho yên ổn
Trong dân gian còn có một niềm tin rằng tháng 6 âm là tháng “hạn giữa năm”, nên nếu làm việc trọng đại như xây dựng, chuyển nhà… thì rất dễ “rước họa vào thân”. Đây là thời điểm người ta thường chọn để hạ nhiệt, tịnh tâm, giữ cho cuộc sống ổn định, thay vì thay đổi quá nhiều dễ dẫn đến bất an.
Câu nói “tháng 6 đừng dời nhà, tháng 7 đừng làm đám cưới” phản ánh một phần tâm lý này – ưu tiên sự bảo toàn thay vì mạo hiểm. Những thay đổi lớn trong tháng 6 âm nếu không tính toán kỹ, có thể khiến nội bộ gia đình lục đục, công việc lỡ dở, sức khỏe sa sút.
Thực tế cho tới ngày nay thì việc khởi công xây nhà mới cũng thường được chọn vào cuối năm vì đó là lúc thời tiết thường khô ráo thi không bị gián đoạn. Còn việc chuyển nhà thì không cần kiêng kỵ vì ngày nay phương tiện vận chuyển hiện đại, nên những cơn mưa tháng 6 không quá nguy cấp với việc chuyển nhà như ngày xưa.
